माणिकपुंज धरण ओव्हरफ्लो.!

नांदगाव-: संतोष कांदे

तालुक्याच्या पूर्व भागाला वरदान ठरलेले माणिकपुंज मध्यम प्रकल्प ओव्हरफ्लो होऊन,सांडव्यातून विसर्ग सुरू झाला आहे,तर मन्याड नदी दुथडी भरून वाहू लागली आहे.

     तालुक्यात आजपर्यंत दि.१८ ला १५६ मी.मी.,१९ ला.३१८ मी.मी.व २० तारखेला १५५ मी.मी.पाऊस झाल्याची नोंद शासन दरबारी झाली आहे.म्हणजेच ६२९ मी.मी.पावसाची नोंद झाली आहे.यात विशेष असे की,तालुक्याची सरासरी पर्जन्यक्षमता ५५५ आहे.

     सुमारे ४९५ दशलक्ष घनफुट क्षमता असलेला माणिकपुंज मध्यम प्रकल्प पावसाळा संपत आला तरी भरत नसल्याने शेतकऱ्यांमध्ये काळजीचे वातावरण निर्माण झाले होते.यामुळे रब्बी हंगामाच्या पुढील भवितव्यावर ही प्रश्नचिन्ह उभे राहिले होते.कारण या प्रकल्पाच्या भिस्तीवर रब्बी हंगाम मोठ्या प्रमाणावर साधला जातो.खरीप हंगामाची कसर रब्बी हंगामात भरून काढता येत असल्याने खरीप हंगामातील मका व कपाशी वगळता इतर पिके घरापुरतीच केली जातात.

     सहकारी संस्था,बँका,खाजगी सावकार यांची देणी देण्यासाठी रब्बी हंगामातील पिकांचाच मोठा आधार घेतला जातो.माणिकपुंज धरणातून उपसा सिंचनासाठी ८६.२२ दशलक्ष घनफुट पाणी आरक्षित आहे.त्यातून ४६७ हेक्टर क्षेत्राचे सिंचन केले जाते.माणिकपुंज,गणेशनगर,पोही, कसाबखेडा,कासारी,जळगाव बुद्रुक,पोखरी,टाकळी,तांदुळवाडी,बाणगांव, डॉक्टरवाडी आदी गावे लाभार्थी आहेत.यात ४० गांव तालुक्यातील ८ गावांची भर पडली आहे.

    प्रवाही कालव्याच्या सिंचनासाठी १५५.९४ दशलक्ष घनफुट पाणी आरक्षित असते.त्यातून ४७६.७६ हेक्टर क्षेत्र ओलिताखाली आणले जाते.याचा लाभ जळगाव बुद्रुक,जळगाव खुर्द,पिंपरखेड,परधाडी, पिंप्रीहवेली,न्यायडोंगरी,या गावांना मिळतो.तर पोखरी पाणी पुरवठा योजना-१ दशलक्ष घनफुट,नांदगाव नगरपालिका ७० दशलक्ष घनफुट,यासह नदीतून प्रवाहित पाण्याद्वारे १६३ हेक्टर क्षेत्र सिंचनाखाली आणले जाते.त्यात सावरगाव,मूळडोंगरी,बाभूळवाडी,बिरोळे आदी गावांचा समावेश आहे.